Tο Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών συνήλθε σήμερα Τρίτη, 4 Απριλίου 2006 υπό την προεδρία του προέδρου συν. Παναγιώτη Τερζή και με την παρουσία των τακτικών μελών συν. Ιωάννη Αποστολόπουλου, Αικατερίνης Δουλγεράκη, ’ρη Καρρέρ, Παναγιώτη Μπόσδα, καθώς και της γραμματέως Μαρίας Χριστοφοράτου, προκειμένου να εκδώσει απόφαση επί της από 12.07.05 αυτεπάγγελτης πειθαρχικής δίωξης του Συμβουλίου εναντίον του συν. Σπύρου Χαριτάτου.
Το κατηγορητήριο έχει ως εξής:
Το ΠΠΣ αποφασίζει την άσκηση αυτεπάγγελτης πειθαρχικής δίωξης κατά του δημοσιογράφου (μη μέλους της ΕΣΗΕΑ) Σπυρίδωνος Χαριτάτου, επειδή την 01.12.04 από τον Τ/Σ Antenna παρουσίασε για λόγους εντυπωσιασμού ρεπορτάζ με δήθεν αστυνομική επιχείρηση στην Κρήτη για σύλληψη κακοποιών, ενώ γνώριζε ότι επρόκειτο για απλή άσκηση της αστυνομίας. Παραποιώντας έτσι την πραγματικότητα, παραπλανώντας το τηλεοπτικό κοινό, και προφανώς παραβιάζοντας στοιχειώδεις αρχές που πρέπει να διέπουν την άσκηση της δημοσιογραφίας.
Παράβαση του άρθρου 7, παρ. 1, εδ. α και θ του Καταστατικού της ΕΣΗΕΑ και άρθρου 1, παρ. β του Κώδικα Αρχών Δεοντολογίας.
Στη συνέχεια, στις 15.11.05 κλήθηκε ο προταθείς από τον εγκαλούμενο μάρτυρα, συν. Νίκος Μερτζάνης, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε:
«
Αυτά που γνωρίζω είναι όσα μου είπε ο Σπ. Χαριτάτος, αλλά και οι υπεύθυνοι του Τ/Σ Antenna. Ο Σπ. Χαριτάτος υποστήριξε ότι παραπλανήθηκε από τους αστυνομικούς, οι οποίοι του είπαν ότι επρόκειτο να γίνει σύλληψη ατόμου με εγκληματική δράση και όχι ότι επρόκειτο για άσκηση των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας της Κρήτης.
Από την πλευρά τους οι υπεύθυνοι του σταθμού με διαβεβαίωσαν (ήμουν συνδικαλιστικός εκπρόσωπος του Τ/Σ Antenna στην ΕΣΗΕΑ), ότι δεν γνώριζαν ότι το ρεπορτάζ ήταν πλαστό. Και γι αυτό, άλλωστε, προχώρησαν στην απόλυση του Σπ. Χαριτάτου το ίδιο βράδυ.
Ο Σπ. Χαριτάτος όσα χρόνια δούλευε στον Τ/Σ Antenna, είχε επιδείξει πολύ καλή συμπεριφορά
».
Στις 20.12.05 προσήλθε η μάρτυρας του εγκαλούμενου συν. Έρρικα Βαλιάνου και κατέθεσε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Επί της ουσίας δεν γνωρίζω την υπόθεση. Γνωρίζω το ήθος και την ποιότητά του ως ρεπόρτερ. Τον παρακολουθώ χρόνια. Πάντα έψαχνε τα θέματά του και πάντα ρωτούσε πολλές φορές και τη κριτική τη δική μου και του συζύγου μου Μάκη Γεωργίου.
Για το επίμαχο θέμα, δουλεύοντας τόσα χρόνια και μέσα στον Τ/Σ Antenna, μου είναι αδιανόητο τόσο για τον ίδιο να έδωσε στο σταθμό ένα θέμα «μαϊμού», αλλά πολύ περισσότερο θεωρώ αδιανόητο για το διευθυντή σύνταξης κ. Παπαδρόσο, που ξέρω την εμπειρία και την υπευθυνότητά του, να βγάλει στον αέρα θέμα «μαϊμού». Διότι δουλεύοντας στην τηλεόραση, γνωρίζω ότι οι αντιδράσεις είναι αυτόματες, καθώς και η κριτική
».
Ακολούθως, στις 21.02.06 προσήλθε ο μάρτυρας του εγκαλούμενου συν. Μάκης Γεωργίου, ο οποίος μεταξύ άλλων είπε τα εξής:
«
Δε γνωρίζω τα ακριβή περιστατικά επειδή δεν βρισκόμουν στο σταθμό όταν συνέβη αυτό. Βρισκόμουν σε αποστολή στη Λακωνία και πιστεύω ότι αν βρισκόμουν στο σταθμό -επειδή και οι διευθυντές του Τ/Σ Antenna, αλλά και ο δημοσιογράφος Χαριτάτος, σε περιστατικά που έχουν σχέση με αστυνομικά ρεπορτάζ μου ζητάνε τη γνώμη- πιθανόν να είχε άλλη έκβαση η υπόθεση.
Για τον ίδιο τον συν. Χαριτάτο η άποψη που είχα για τις ικανότητές του, όσο και για το ήθος του, ήταν πάντα καλή. Από την μέχρι τότε πορεία στον Τ/Σ Antenna, ο συν. Χαριτάτος σε καμία περίπτωση δεν μου έδινε την εντύπωση ρεπόρτερ που θα μπορούσε να στήσει ένα θέμα
Το ρεπορτάζ αυτό έχει ιδιαιτερότητες και πολλές καθημερινές παγίδες, τις οποίες κάτω από την πίεση του χρόνου, ή της δυσκολίας προσέγγισης αυτών των πηγών, αλλά και η ειλικρίνειά τους σε κάθε περίπτωση για παράδειγμα αναφέρω το πρόσφατο παράδειγμα του πρώην υπουργού δημόσιας τάξης κ. Βουλγαράκη, στο θέμα των Πακιστανών κατά το οποίο άλλα είπε, άλλα έγιναν, άλλα αναγκάστηκε να ξαναπεί.
Από την εμπειρία μου μπορώ να βεβαιώσω, παρά το γεγονός ότι δε γνωρίζω το συγκεκριμένο γεγονός, γενικά όμως γνωρίζω ότι στο παρελθόν κι άλλοι συνάδελφοι με πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από τον συν. Χαριτάτο, έπεσαν θύματα παραπληροφόρησης από πηγές της αστυνομίας».
Το ΠΠΣ κάλεσε τον διευθυντή του Τ/Σ Antenna, συν. Γιάννη Μιχελάκη, ο οποίος κατέθεσε για την υπόθεση τα παρακάτω:
«Δεν έχω στοιχεία που να πιστοποιούν αν το ρεπορτάζ του συν. Χαριτάτου ήταν στημένο από τον ίδιο ή από την αστυνομία. Το βράδυ που μεταδόθηκε το επίμαχο ρεπορτάζ στο δελτίο ειδήσεων, σε αλλεπάλληλες τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχα με τον τότε εκπρόσωπο της αστυνομίας κ. Λ. Οικονόμου, μου ανέφερε ότι σύμφωνα με τον αστυνομικό διευθυντή Κρήτης, το περιστατικό δεν ήταν πραγματικό, αλλά άσκηση.
Παράλληλα, είχα επικοινωνία με τον συν. Χαριτάτο, ο οποίος μου διατύπωσε την άποψή του ότι το όλο περιστατικό ήταν στημένο από την αστυνομία».
Στις 07.03.06 ο συν. Σπ. Χαριτάτος απολογούμενος ενώπιον του Συμβουλίου, μεταξύ άλλων ανέφερε:
«
Δέχθηκα τηλεφώνημα από τον διοικητή της Μονάδας Ειδικών Δυνάμεων, ο οποίος με κάλεσε να τρέξω να προλάβω να καλύψω επιχείρηση σε εξέλιξη, που αφορούσε σύλληψη αλλοδαπού εκβιαστή, στην πρώην Αμερικανική Βάση στην περιοχή Γούρνες του Ηρακλείου.
Ευθύς έσπευσα στο σημείο, όπου τη στιγμή εκείνη ολοκληρώνονταν επιχείρηση σύλληψης αλλοδαπού. Τη χρονική στιγμή της άφιξής μου, καταγράψαμε την είσοδο των αστυνομικών στο κτίριο, όπου κρύβονταν ο δράστης και χρήση πραγματικών πυρών (τουλάχιστον έτσι ακούγονταν).
Στην επιχείρηση αυτή ελάμβαναν μέρος 15 αστυνομικοί πάνοπλοι, με τρία οχήματα (τζιπ) και η διάρκειά της ολοκληρώθηκε από την άφιξή μου το πολύ σε δύο λεπτά, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα και από το υπάρχον υλικό το οποίο προβλήθηκε αμοντάριστο και είναι στη διάθεσή σας από τον Τ/Σ Antenna, όπου το κατέχει από την ημέρα της άφιξής μου και της ταυτόχρονης παράδοσής του.
Μετά την ταχύτατη σύλληψη του αλλοδαπού οι αστυνομικοί αρνήθηκαν να μου αποκαλύψουν τα στοιχεία του, επικαλούμενοι σχετική εισαγγελική εντολή και μου διευκρίνισαν ότι πρόκειται για Ρουμάνο, ηλικίας 35 έως 40 ετών, ο οποίος ήταν σεσημασμένος και όχι ιδιαίτερα επικίνδυνος και την επόμενη ημέρα θα τον οδηγούσαν στον Εισαγγελέα. Για κάθε περαιτέρω πληροφορία να επικοινωνήσω με το διοικητή τους, ο οποίος παρευρίσκετο στην σύλληψη και συνόδευσε τον συλληφθέντα, αποχωρώντας από το σημείο μαζί του.
Μετά το συμβάν αναχώρησα το ίδιο βράδυ σύμφωνα με το πρόγραμμά μου για την Αθήνα.
Την επομένη το πρωί 01.12.04 με την παρουσία μου στο κανάλι, ενημέρωσα λεπτομερώς ως όφειλα για το συνολικό υλικό που είχα συγκεντρώσει στην αποστολή μου, τον γενικό διευθυντή ειδήσεων Γ. Μιχελάκη, τον διευθυντή ειδήσεων Β. Παπαδρόσο, καθώς και τον αρχισυντάκτη υπεύθυνο για αστυνομικά θέματα, Η. Γαλαμανώλη.
Από το υλικό που είχα στη διάθεσή τους, επιλέγει ως πρώτο θέμα το επίμαχο, αφού θεώρησαν ότι είχε την πλέον εντυπωσιακή εικόνα και μου ζητήθηκε από τον Η. Γαλαμανώλη να συμπεριλάβω στο ρεπορτάζ δηλώσεις του Μπαγιαρτάκη από απόσπασμα-συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει ο ίδιος κατά την παραμονή μου στο γραφείο του στο αστυνομικό μέγαρο Χανίων, προκειμένου προφανώς να ενισχυθεί το προφίλ του.
Αυθημερόν συνέταξα το κείμενό μου, αφού προηγουμένως είχα τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Μπαγιαρτάκη, ο οποίος με ευχαρίστησε για την συνεργασία μας, καθώς και με το διοικητή Μονάδας Ειδικών Δυνάμεων, ο οποίος με ενημέρωσε μάλιστα τηλεφωνικά σε δύο τηλεφωνικές επαφές που είχα μαζί του, μια κατά τη διάρκεια όπου εργαζόμουν στο γραφείο μου και μια κατά τη διάρκεια του μοντάζ (παρουσία του μοντέρ Ευάγγελου Δανιήλ) ότι ο συλληφθής κρατείται ακόμα στο αστυνομικό τμήμα.
Ολοκλήρωσα τη διαδικασία μοντάζ μαζί με τον συνάδελφο τεχνικό-μοντέρ Ευάγγελο Δανιήλ, δηλαδή κείμενο, σπικάζ πάνω στην εικόνα, η οποία προβλήθηκε άκοπη στο σύνολό της και σε επανάληψη και παρέδωσα την κασέτα με το ρεπορτάζ στους υπεύθυνους που αναλαμβάνουν τη διαδικασία ελέγχου του περιεχομένου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι και ελέγχουν όλα τα ρεπορτάζ λεπτομερώς πριν την προβολή τους
Για το συγκεκριμένο ρεπορτάζ που παρέδωσα στο κανάλι ήμουν απόλυτα βέβαιος ότι αφορά πραγματικό περιστατικό, όντας ο ίδιος μάρτυρας του επεισοδίου όσο τουλάχιστον διήρκησε ενώπιόν μου.
Καθώς, επίσης, για το λόγο ότι οι πηγές των στοιχείων μου ήταν πρόσωπα απολύτου εμπιστοσύνης ως αξιωματικοί, εντύπωση που προέκυπτε από την πρόσφατη συνεργασία μας, αλλά και από την «εντεταλμένη» συνεργασία που μου είχε αναθέσει το κανάλι με την αστυνομία.
Μετά ένα δίωρο αφότου είχε προβληθεί το ρεπορτάζ, μου τηλεφώνησε ο κ. Η. Γαλαμανώλης και μου είπε ότι: «Μου τηλεφώνησε ο Μπαγιαρτάκης και μου είπε πως έκαναν λάθος, πως τον πιέζουν και διαμαρτύρονται οι αστυνομικοί συντάκτες των υπολοίπων ανταγωνιστικών καναλιών για την αποκλειστικότητα του ρεπορτάζ. Ότι εντός ολίγου θα αναγκαστεί να βγάλει ανακοίνωση ότι πρόκειται για άσκηση προκειμένου να κατευνάσει τις αντιδράσεις».
Σοκαρίστηκα, αλλά πίστευα εσφαλμένα εκείνη τη στιγμή, ότι το κανάλι θα διερευνήσει με ψυχραιμία το θέμα προκειμένου να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
Αμέσως μετά μου τηλεφώνησε ο γενικός διευθυντής κ. Μιχελάκης και με ρώτησε τι είχε συμβεί. Του απάντησα επί λέξει: Έχω δώσει το ρεπορτάζ όπως ακριβώς καταγράφηκαν οι εικόνες, καθώς και τα στοιχεία που μου έδωσαν οι αστυνομικοί.
Του ζήτησα να επιστρέψω στο σταθμό προκειμένου να διερευνήσω, αν πρόκειται για δημοσιογραφικό λάθος ή εσκεμμένη παραπλάνηση έτσι ώστε να διαψεύσουμε άμεσα (σε λίγα λεπτά) το ρεπορτάζ και μου απάντησε ότι: «εγώ ρεπορτάζ που έπαιξα στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων δεν το διαψεύδω», κλείνοντάς μου το τηλέφωνο.
Λίγη ώρα μετά δημοσιεύθηκε η πρωτοφανής για τα δημοσιογραφικά δεδομένα ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ η οποία διέψευσε το ρεπορτάζ, δηλώνοντας ότι επρόκειτο για άσκηση
».
Το ΠΠΣ αφού έλαβε υπόψη τις μαρτυρικές καταθέσεις, την απολογία του εγκαλουμένου συν. Σπ. Χαριτάτου και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, θεωρεί ότι αποδείχθηκαν τα εξής:
Ο εγκαλούμενος ήταν απεσταλμένος του Τ/Σ Antenna στην Κρήτη. Εκεί κάλυψε δημοσιογραφικά θέμα που αφορούσε αστυνομική καταδίωξη κακοποιού. Το θέμα προβλήθηκε από τον ως άνω Τ/Σ αλλά στη συνέχεια δηλώθηκε από πλευράς αστυνομίας ότι η όλη επιχείρηση ήταν άσκηση και όχι πραγματικό γεγονός.
Ο σάλος που ξέσπασε, με διόγκωση του θέματος από άλλα τηλεοπτικά μέσα, χάριν και του ανταγωνισμού, και οι διαβεβαιώσεις του εκπροσώπου της αστυνομίας ότι επρόκειτο για άσκηση, οδήγησε τους υπευθύνους του Τ/Σ Antenna να αποδοκιμάσουν το ρεπορτάζ ως μη ανταποκρινόμενο στην πραγματικότητα και να καταγγείλουν τον εγκαλούμενο με σαφείς αιχμές για μεθόδευση προς εντυπωσιασμό. Στη συνέχεια δε να προβούν και στην απόλυσή του.
Ο συν. Χαριτάτος από την πλευρά του ισχυρίστηκε πως από την εκεί αστυνομική υπηρεσία του είχε ανακοινωθεί πως πρόκειται για πραγματική επιχείρηση και ούτε εκ των υστέρων του έγινε οποιαδήποτε αναφορά για άσκηση.
Από τις μαρτυρικές καταθέσεις συναδέλφων, μεταξύ των οποίων και ενός του αστυνομικού ρεπορτάζ, προκύπτει πως είναι πολλές οι περιπτώσεις κατά τις οποίες και άλλοι συνάδελφοι έχουν παγιδευτεί από έλλειψη διασαφήνισης για επιχειρήσεις που αρχικά εμφανίζονται ως πραγματικές και στη συνέχεια γνωστοποιείται πως αποτελούν άσκηση.
Εξάλλου δεν θεωρείται πειστική η εκδοχή του κινήτρου πως ο εγκαλούμενος χάριν εντυπωσιασμού παρουσίασε ως πραγματική επιχείρηση την άσκηση, αφού αυτό θα διεψεύδετο, όπως και συνέβη.
Κατόπιν αυτών, το ΠΠΣ διατηρεί αμφιβολίες ως προς τα πραγματικά περιστατικά και ως εκ τούτου κρίνει ομόφωνα ότι ο εγκαλούμενος συν. Σπύρος Χαριτάτος είναι μη ελεγκτέος πειθαρχικά.
Η απόφαση καθαρογράφηκε την Τετάρτη, 31.05.06.
Ο πρόεδρος Η γραμματέας
Παναγιώτης Τερζής Μαρία Χριστοφοράτου