ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΑΡΙΘΜ. 5/2005 ΤΟΥ Π.Π.Σ.
Tο Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών συνήλθε σήμερα Τετάρτη, 6 Απριλίου 2005 υπό την προεδρία του προέδρου συν. Ιωάννη Αποστολόπουλου και με την παρουσία των τακτικών μελών συν. Παναγιώτη Τσίρου, Παναγιώτη Βενάρδου, Αικατερίνης Δουλγεράκη, του αναπληρωματικού μέλους συν. Μανώλη Καραμπατσάκη, ο οποίος αντικαθιστά το απουσιάζον τακτικό Ιωάννη Στεβή, καθώς και της γραμματέως Μαρίας Χριστοφοράτου, προκειμένου να εκδώσει απόφαση επί της υπ αριθμ. πρωτ. 1093/14.07.04 έγκλησης των Μαίρης Γεωργιάδου (μέλος της ΕΣΗΕΑ) και Βίκυς Αλικάκη (εκδότρια-διευθύντρια) κατά των συν. Παύλου Δημητριάδη, Γιάννη Λάβδα, Γιώργου Βογιατζίδη, Σταύρου Πασχάκη, Γιάννη Μηνδρινού και Αντώνη Σρόιτερ.
Η έγκληση είχε ως ακολούθως:
«Το περιοδικό ΤΗΛΕΡΑΜΑ Εκδοτική ΑΕ στο τεύχος 1426 που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 2 Ιουλίου, δημοσίευσε αποκλειστική συνέντευξη του γνωστού παρουσιαστή τηλεοπτικών εκπομπών Ανδρέα Μικρούτσικου. Το θέμα της συνέντευξης απετέλεσε τον κύριο τίτλο του εξωφύλλου, ενώ φωτογραφία του Ανδρέα Μικρούτσικου κατελάμβανε ολόκληρο το εξώφυλλο. Με δεδομένο ότι το «Τηλέραμα» ήταν το μοναδικό έντυπο στο οποίο ο κ. Μικρούτσικος έδωσε παρόμοια συνέντευξη το τελευταίο χρονικό διάστημα, αναγγείλαμε την συνέντευξη ως αποκλειστική τόσο στο εξώφυλλο, όσο και στις σελίδες της συνέντευξης στο εσωτερικό.
Στο φύλλο με αριθμό 169 της Κυριακής 4 Ιουλίου 2004 της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Εσπρέσσο της Κυριακής», ιδιοκτησίας και εκμετάλλευσης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ημερήσιος Τύπος ΑΕ», δημοσιεύτηκε στις εσωτερικές σελίδες 20 και 21 αυτούσια η συνέντευξη του Ανδρέα Μικρούτσικου. Αναγγέλθηκε μάλιστα ως κύριο θέμα στο εξώφυλλο της εφημερίδας «Εσπρέσσο της Κυριακής», συνοδευόμενη από φωτογραφία του ίδιου, καθώς και μέσω τηλεοπτικής διαφήμισης το συγκεκριμένο Σαββατοκύριακο.
Καταγγέλλουμε την αντιεπαγγελματική νοοτροπία και την αδιαφορία και στοιχειώδη έλλειψη συναδελφικού σεβασμού.
Καταγγέλλουμε την δημοσίευση της συνέντευξης χωρίς την άδεια του περιοδικού «Τηλέραμα» ή της συντάκτριας της συνέντευξης Μαίρης Γεωργιάδου (μέλους της ΕΣΗΕΑ).
Καταγγέλλουμε ότι δεν υπήρξε καμία αναφορά στην πηγή καθώς και στην συντάκτρια της συγκεκριμένης συνέντευξης.
Ζητάμε από τις Ενώσεις ΕΣΗΕΑ και ΕΣΠΗΤ να μεσολαβήσουν και λάβουν μέτρα για την ηθική αποκατάσταση και την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων τόσο της συντάκτριας όσο και του περιοδικού. Επίσης, να μεριμνήσουν για την παραπομπή των κκ.: Παύλου Δημητριάδη, διευθυντή της εφημ. «Εσπρέσσο της Κυριακής», Γιάννη Λάβδα, Γιώργου Βογιατζίδη, συμβούλων έκδοσης, Σταύρου Πασχάκη, αρχισυντάκτη έκδοσης, Γιάννη Μηνδρινού, αρχισυντάκτη, Αντώνη Σρόιτερ, αρχισυντάκτη ρεπορτάζ. Τέλος, να δημοσιοποιήσουν την καταγγελία σε όλα τα ΜΜΕ».
Το ΠΠΣ στην υπ αριθμ. 52/20.07.04 συνεδρίασή του έκρινε βάσιμη την έγκληση και αποφάσισε ομόφωνα την άσκηση πειθαρχικής δίωξης εναντίον των προαναφερομένων συναδέλφων, για παράβαση του άρθρου 7, παρ. 1, εδ. α και θ του Καταστατικού και άρθρων 4, παρ. β και 6, παρ. β και γ του Κώδικα Αρχών Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ.
Στη συνέχεια, εκλήθησαν προς εξέταση οι προταθέντες μάρτυρες.
Στις 13.10.04 προσήλθε ο μάρτυρας των εγκαλούντων, συν. Στέφανος Μυτιληναίος, ο οποίος, μεταξύ άλλων, κατέθεσε:
«Είμαι αρχισυντάκτης στο «Τηλέραμα»
. Η συνέντευξη αυτή την οποία εμείς θεωρούσαμε σημαντική, την είχαμε πρώτο θέμα και στο περιοδικό και στο διαφημιστικό τρέϊλερ και που με κόπο εξασφαλίσαμε, την είδαμε να αναδημοσιεύεται στο μεγαλύτερο μέρος της, δύο μέρες μετά την κυκλοφορία του περιοδικού μας στην Κυριακάτικη έκδοση της «Εσπρέσσο». Υποψιαστήκαμε ότι κάτι περίεργο συνέβαινε πριν την κυκλοφορία της εφημερίδας, διότι στο διαφημιστικό τρέϊλερ της «Εσπρέσσο», το οποίο έπαιζε από το Σάββατο στα κανάλια, ως πρώτο θέμα προβαλλόταν αντίστοιχο του δικού μας. Δηλαδή, μια αποκλειστική συνέντευξη του Μικρούτσικου
».
Στις 26.10.04 προσήλθε ο μάρτυρας των εγκαλουμένων συν. Παύλ. Δημητριάδη, Στ. Πασχάκη και Αντ. Σρόιτερ, συν. Κώστας Αγγελόπουλος, ο οποίος κατέθεσε, μεταξύ άλλων:
«
Δεν υπάρχει καμία σκοπιμότητα κλοπής κειμένου. Όλα έγιναν εκ παραδρομής και αυτό είναι μια απόδειξη ότι και στο παρελθόν όταν δημοσιεύαμε κείμενα άλλων περιοδικών ή εφημερίδων, πάντοτε αναφέραμε την πηγή
Λίγες ημέρες μετά και πριν από την έγκληση, δημοσιεύσαμε κείμενο στο οποίο αναφέραμε ότι η συνέντευξη του κ. Μικρούτσικου που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 04.07.04 είχε δοθεί στο περιοδικό «Τηλέραμα»».
Στις 26.10.04 προσήλθε ο μάρτυρας του εγκαλουμένου συν. Γιάν. Μηνδρινού, κ. Χρήστος Θέμελης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, κατέθεσε:
«Είμαι οικονομικός διευθυντής-λογιστής στην εφημ. «Εσπρέσσο». Ο κ. Μηνδρινός απασχολείτο στην εφημερίδα ως αρχισυντάκτης με αρμοδιότητα στο αθλητικό κυρίως, αλλά βοηθούσε και σε άλλα τμήματα, από τον Νοέμβριο του 2000 έως 20.07.04 οπότε και απεχώρησε οικειοθελώς, αφού εξάντλησε την κανονική ετήσια άδειά του από 15.06.04. Πάντως στο καλλιτεχνικό δεν είχε αρμοδιότητα, όπου είχε ο κ. Πασχάκης».
Στις 16.11.04 προσήλθε ο μάρτυρας των εγκαλουμένων συν. Παύλ. Δημητριάδη και Αντ. Σρόιτερ, συν. Αθαν. Γουμενίδης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, κατέθεσε:
«
Αρμόδιος για τα καλλιτεχνικά θέματα είναι ο κ. Στ. Πασχάκης, ο οποίος και χειρίστηκε εξ ολοκλήρου την υπόθεση.
Σε ό,τι αφορά τον κ. Δημητριάδη, έλειπε στην Πορτογαλία, ως προσκεκλημένος ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας για να παρακολουθήσει τους αγώνες της Εθνικής. Για την ίδια περίοδο, επίσης, έλειπε ο αρχισυντάκτης του ρεπορτάζ Α. Σρόιτερ, κάνοντας χρήση κανονικής αδείας, το οποίο και προκύπτει από το τμήμα διοικητικού και το λογιστήριο. Ο κ. Πασχάκης με τον οποίο συζήτησα το θέμα μετά το δημοσίευμα, μου ανέφερε ότι εκ παραδρομής δεν είχε μπει το όνομα του περιοδικού που είχε τη συνέντευξη
».
Μετά την ολοκλήρωση των μαρτυρικών καταθέσεων εκλήθησαν οι εγκαλούμενοι προς απολογία.
Ο εγκαλούμενος συν. Παύλ. Δημητριάδης απέστειλε απολογητικό υπόμνημα προς το ΠΠΣ, το οποίο, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Τη συγκεκριμένη ημερομηνία που δημοσιεύτηκε η «συνέντευξη Μικρούτσικου», εγώ απουσίαζα στο εξωτερικό (Πορτογαλία-εθνική ομάδα ποδοσφαίρου), όπως έχουν επιβεβαιώσει και οι μάρτυρες που έχουν καταθέσει. Δεν είχα πλήρη ενημέρωση για το θέμα. Γνώριζα απλώς ότι πρόκειται να βγάλουμε ένα θέμα με τον Μικρούτσικο. Ούτε είδα, ούτε διάβασα το κείμενο του θέματος.
Εάν το γνώριζα να είσαστε σίγουροι ότι θα έλεγα να αναφερθεί η πηγή της συνέντευξης: «Ο Μικρούτσικος αποκαλύπτει στο Τηλέραμα».
Εξάλλου με την επιστροφή μου και ευθύς μόλις πληροφορήθηκα τι είχε συμβεί πολύ πριν οι συνάδελφοι του περιοδικού προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια- η «Εσπρέσσο» προχώρησε σε διευκρινιστικό επανορθωτικό δημοσίευμα.
Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ότι έχω δώσει ρητή εντολή να αναφέρεται σε κάθε ρεπορτάζ της «Εσπρέσσο», η πηγή πληροφόρησης και προέλευσης ενός θέματος».
Ο εγκαλούμενος συν. Στ. Πασχάκης, παρότι εκλήθη επανειλημμένως από το ΠΠΣ να καταθέσει απολογητικό υπόμνημα ή να προσέλθει αυτοπροσώπως, δεν ανταποκρίθηκε και κρίνεται αναπολόγητος.
Ο εγκαλούμενος συν. Γιάν. Μηνδρινός απολογούμενος ενώπιον του ΠΠΣ είπε, μεταξύ άλλων:
« Τότε που έγινε το περιστατικό ήμουν αρχισυντάκτης στην εφημ. «Εσπρέσσο». Δεν γνωρίζω σχετικά κάτι με το θέμα, επειδή στο διάστημα εκείνο έκανα υποχρεωτική χρήση της άδειάς μου, επειδή είχα δηλώσει ότι θα παραιτηθώ από την εφημερίδα, όπως και έγινε στις 26.07.04. Τότε παραιτήθηκα και περίπου 40 ημέρες πριν είχα πάρει την άδειά μου».
Ο εγκαλούμενος συν. Αντ. Σρόιτερ απέστειλε προς το ΠΠΣ απολογητικό υπόμνημα, το οποίο, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Σε ότι αφορά την υπόθεση, αδυνατώ να καταθέσω ουσιαστικές πληροφορίες, να γνωρίζω τι ακριβώς έχει συμβεί και ταυτόχρονα να υπερασπισθώ τον εαυτό μου, για δυο λόγους:
– Ο πρώτος έχει να κάνει με τις αρμοδιότητές μου στην εφημερίδα. Ο τομέας ευθύνης μου περιορίζεται στα παραπάνω τμήματα. Μια συνέντευξη-δήλωση ενός τηλεοπτικού-καλλιτεχνικού προσώπου δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τις αρμοδιότητές μου. Αυτό προκύπτει άλλωστε από τις καταθέσεις του συνόλου των μαρτύρων που εξετάσατε για την υπόθεση.
– Ο δεύτερος έχει να κάνει με τη φυσική απουσία μου από την εφημερίδα στο διάστημα εκείνο, καθώς τις ημέρες που δημοσιεύθηκε το επίμαχο ρεπορτάζ βρισκόμουν σε κανονική καλοκαιρινή άδεια, ενόψει της δύσκολης περιόδου των Ολυμπιακών Αγώνων
– Κατανοώ απόλυτα την οργή και την απογοήτευση που μπορεί να φέρει ένα συνάδελφο η αντιγραφή τους δουλειάς του. Όπως γνωρίζετε τα ρεπορτάζ της Εσπρέσσο γίνονται σχεδόν καθημερινά αντικείμενο αναπαραγωγής, τόσο από μεσημεριανές τηλεοπτικές εκπομπές όσο και από δελτία ειδήσεων, χωρίς στις περισσότερες περιπτώσεις να αναφέρεται η πηγή.
– Είμαι απόλυτα αντίθετος στην οικειοποίηση, αναπαραγωγή ή «κλοπή» οποιουδήποτε ρεπορτάζ, συνέντευξης ή ανταπόκρισης συναδέλφου. Θεωρώ αυτές τις ενέργειες, όποτε και όπου και αν γίνονται, απολύτως αντιδεοντολογικές και ανήθικες.
– Η εντολή που έχουν οι ρεπόρτερ στα τμήματα που επιβλέπω, είναι να μνημονεύουν χωρίς εξαιρέσεις εφημερίδες, περιοδικά, επαρχιακό τύπο, ακόμη και κλαδικά έντυπα όταν χρησιμοποιούν στοιχεία από τέτοιες πηγές στην διάρκεια των ρεπορτάζ. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι αυτή είναι και η γενική πολιτική της εφημερίδας
».
Οι εγκαλούμενοι Γιάν. Λάβδας και Γιώρ. Βογιατζίδης δεν προσήλθαν προκειμένου να απολογηθούν, ούτε απέστειλαν απολογητικό υπόμνημα.
Το ΠΠΣ αφού έλαβε υπόψη τις μαρτυρικές καταθέσεις, τις απολογίες των εγκαλουμένων και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, θεωρεί ότι αποδείχθηκαν τα ακόλουθα:
Το εβδομαδιαίο περιοδικό «Τηλέραμα» στο τεύχος 1426 της 02.07.04 (ημέρα Παρασκευή) είχε δημοσιεύσει αποκλειστική συνέντευξη του Ανδρέα Μικρούτσικου, προβάλλοντας ιδιαίτερα το θέμα με καταχώρηση μάλιστα φωτογραφίας του στο εξώφυλλο της έκδοσης. Την επόμενη Κυριακή 04.07.04 η εφημερίδα «Εσπρέσσο της Κυριακής» σε μια απαράδεκτη κίνηση λογοκλοπής, δημοσίευσε κατά το μεγαλύτερο μέρος το κείμενο της ως άνω συνέντευξης, χωρίς να αναφέρει την πηγή, κατά το στοιχειώδες καθήκον, δηλαδή ότι προερχόταν από το περιοδικό «Τηλέραμα». Την ευθύνη της σχετικής καταχώρησης είχε ο εκ των εγκαλουμένων συν. Σταύρος Πασχάκης, που είχε τη θέση του αρχισυντάκτη έκδοσης και ήταν αρμόδιος για τα καλλιτεχνικά θέματα.
Κατ αρχήν ως προς τους εγκαλουμένους Γιάννη Λάβδα και Γιώργο Βογιατζίδη, διαπιστώθηκε ότι δεν ασχολούνται με την δημοσιογραφία και συνεπώς δεν υπάρχει αρμοδιότητα του ΠΠΣ της ΕΣΗΕΑ.
Ως προς τον εγκαλούμενο συν. Παύλο Δημητριάδη, απεδείχθη ότι απουσίαζε το επίμαχο διάστημα στην Πορτογαλία για τους αγώνες του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Πάντως, μετά την επιστροφή του αντιλαμβανόμενος το βαρύ ατόπημα της εφημερίδας έσπευσε ώστε να καταχωρηθεί, έστω και εκ των υστέρων, η επιβαλλόμενη δήλωση-διευκρίνιση ότι η σχετική συνέντευξη ανήκε στο περιοδικό «Τηλέραμα».
Οι εγκαλούμενοι συν. Γιάννης Μηνδρινός και Αντώνης Σρόιτερ, αρχισυντάκτες, το επίμαχο διάστημα απουσίαζαν με κανονική άδεια.
Κατόπιν αυτών, το ΠΠΣ αποφασίζει ομόφωνα:
Ανακαλεί την πειθαρχική δίωξη κατά των εγκαλουμένων Γιάννη Λάβδα και Γιώργο Βογιατζίδη, λόγω αναρμοδιότητας.
Θεωρεί μη ελεγκτέους τους συν. Παύλο Δημητριάδη, Γιάννη Μηνδρινό και Αντώνη Σρόιτερ.
Κρίνει πειθαρχικά ελεγκτέο τον συν. Σταύρο Πασχάκη για παράβαση του άρθρου 7, παρ. 1, εδ. α και θ του Καταστατικού και άρθρων 4, παρ. β και 6, παρ. β και γ του Κώδικα Αρχών Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ. Επειδή ο ως άνω δημοσιογράφος δεν είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ, δεν υπόκειται σε πειθαρχική ποινή, αλλά επισημαίνεται η παράβαση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Η απόφαση καθαρογράφηκε την Πέμπτη, 05.05.05.
Ο πρόεδρος Η γραμματέας
Ιωάν. Αποστολόπουλος Μαρία Χριστοφοράτου