Ομιλία του Προέδρου της Ε.Σ.Η.Ε.Α. κατά την παρουσίαση του βιβλίου του τμήματος Μ.Μ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών Η “ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ” ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ που έγινε στη Στοά Βιβλίου στις 6/5/1998.
Κυρίες και κύριοι,
Ο τίτλος του βιβλίου παίρνει ως δεδομένο αυτό που εννοεί ότι, δηλαδή, τα Μ.Μ.Ε. “κατασκευάζουν” την πραγματικότητα. Είναι προφανές ότι οι ιδιοκτήτες των Μέσων και οι δημοσιογράφοι επιλέγουν ποιες ειδήσεις θα προβάλουν και πώς, ποια σχόλια θα κάνουν, ποια πρόσωπα θα παρουσιάσουν. Αν ο τίτλος εννοεί αυτό, δηλαδή τη δυνατότητα των Μ.Μ.Ε. να επιλέγουν, κατά την κρίση τους, τις ειδήσεις και τα γεγονότα, τότε είναι προφανώς αληθινό το περιεχόμενο του.
Το μεγάλο θέμα, ωστόσο, ανακύπτει από τη στιγμή που τα Μ.Μ.Ε. δηλαδή οι ιδιοκτήτες τους και οι δημοσιογράφοι, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, για εμφανείς ή λιγότερο εμφανείς, πολιτικούς, επιχειρηματικούς ή προσωπικούς λόγους. Γιατί στην περίπτωση αυτή τα Μ.Μ.Ε. και οι δημοσιογράφοι εκτρέπονται του σκοπού τους που είναι, πρωτίστως, η πιστή αποτύπωση της πραγματικότητας. Ποιάς, όμως, πραγματικότητας; Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.
Διάβασα πολλές σκέψεις και απόψεις στο βιβλίο. Είμαι υποχρεωμένος να μείνω στο ρόλο των δημοσιογράφων και, λόγω της ιδιότητας μου, στο ρόλο των δημοσιογραφικών ενώσεων και ειδικά στην Ενωση Συντακτών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.). Στον περίπου ενάμισι χρόνο της θητείας μου μπορώ να θυμηθώ ότι η Ε.Σ.Η.Ε.Α.:
-Έχει στηλιτεύσει παρεμβάσεις της εκτελεστικής εξουσίας στα κρατικά κανάλια.
-Έχει καταγγείλει ιδιωτικά Μ.Μ.Ε. (τηλεοπτικούς σταθμούς και εφημερίδες) για ανεπίτρεπτη – δηλαδή έξω από κανόνες δεοντολογίας παρουσίαση γεγονότων – που πλήττει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
-Έχει ζητήσει από τα Πειθαρχικά Συμβούλια της την τιμωρία δημοσιογράφων που συνήργησαν σε τέτοια φαινόμενα.
-Έχει καταρτίσει Σχέδιο Κώδικα Δεοντολογίας, το οποίο θα τεθεί υπό την έγκριση των μελών της Ε.Σ.Η.Ε.Α. στις 19 και 20 του μηνός. Είναι η πρώτη συγκροτημένη προσπάθεια της Ε.Σ.Η.Ε.Α. να αποκτήσει το δημοσιογραφικό επάγγελμα κανόνες δεοντολογίας, με στόχο την προστασία της αξιοπρέπειας του και την αποκατάσταση της υπόληψής του στα μάτια των πολιτών.
Δεν ξεχνώ συνθήματα υβριστικά για το δημοσιογραφικό επάγγελμα και θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να ανατραπεί αυτή η εικόνα που τείνει να διαμορφωθεί στην κοινή γνώμη.
Η Ε.Σ.Η.Ε.Α. έχει επανειλημμένα διακηρύξει ότι στηρίζει τις προσπάθειες του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης να βάλει κάποια τάξη στο χαώδες ραδιοτηλεοπτικό τοπίο και να προστατεύσει θεσμούς και πρόσωπα, όταν υπονομεύεται το κύρος και η αξιοπρέπεια τους από την απληστία, την ανευθυνότητα και τις πάσης φύσεως σκοπιμότητες ορισμένων Μέσων και ορισμένων συναδέλφων μας.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ε.Σ.Η.Ε.Α. είναι ανοιχτή σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο για όλα αυτά τα θέματα. Ήδη, έχει αποφασιστεί η συνεργασία για τη διεξαγωγή έρευνας με την Ιταλική Ομοσπονδία Δημοσιογράφων σε συνεργασία με Ιταλικά και Ελληνικά Πανεπιστήμια, για την αποτύπωση της φυσιογνωμίας του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.
Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική την έκδοση αυτού του βιβλίου που παρουσιάζεται σήμερα και είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε σε ανάλογες ή άλλες προσπάθειες.
Σας ευχαριστώ
Αριστείδης Μανωλάκος
Πρόεδρος Ε.Σ.Η.Ε.Α.