Χαιρετισμός του πρ. της ΕΣΗΕΑ στην πρώτη Δημοσιογραφική Συνάντηση για τα ΜΜΕ στα πλαίσια της “Διαδικασίας Ρουαγιαμόν”
Αγαπητοί προσκεκλημένοι μας,
αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Σ.Η.Ε.Α. χαιρετίζει την πρώτη Δημοσιογραφική Συνάντηση για τα Μ.Μ.Ε., που πραγματοποιείται στα πλαίσια της “Διαδικασίας Ρουαγιαμόν”.
Καλωσορίζουμε τους εκλεκτούς συναδέλφους προσκεκλημένους μας, μεταξύ των οποίων βρίσκεται ο τέως πρέσβης της Γαλλίας Ερίκ Ρουλό, ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Έινταν Ουάϊτ και οι εκπρόσωποι της Ιταλίας και Φιλανδικής Ένωσης Αντόνιο Βελούτο και Μπγιερν Μάνσεν και οι δύο μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων, οι οποίοι δέχτηκαν να συμπροεδρεύσουμε στις εργασίες της συνάντησης.
Οφείλω να ευχαριστήσω τον συντονιστή της “Διαδικασίας Ρουαγιαμόν” κ. Παν. Ρουμελιώτη, για την πρόταση που έκανε να αναλάβει η Ε.Σ.Η.Ε.Α. την πρωτοβουλία να συγκαλέσει την συνάντησή μας αυτή. Η πρόταση του μας έδωσε την ευκαιρία να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε εν σχέσει με την κοινωνική και επαγγελματική ευθύνη των δημοσιογράφων των χωρών της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, ως συστατικού μέρους της κοινωνίας των πολιτών, χωρίς την ενεργό συμμετοχή των οποίων οποιαδήποτε προσπάθεια παραμένει ατελέσφορη.
Θα πρέπει επίσης να ευχαριστήσω τον Υπουργό Τύπου κ. Δημήτρη Ρέππα για την πολύπλευρη στήριξη που προσέφερε στην Ε.Σ.Η.Ε.Α., ώστε να πραγματοποιηθεί η συνάντησή μας αυτή, μέσα στα στενά χρονικά περιθώρια που είχαμε στη διάθεσή μας. Η επιτυχία βέβαια της συνάντησης θα εξαρτηθεί από τον βαθμό που θα κατορθώσουμε να θέσουμε τις προϋποθέσεις για την συστατική παρέμβαση των δημοσιογράφων στα προβλήματα που σχετίζονται με την ελευθερία της έκφρασης και της ανεξαρτησίας των δημοσιογράφων, με την προστασία των πολιτών από τις υπερεξουσίες των Μ.Μ.Ε. και συνεπώς με την συμβολή μας στην καλλιέργεια κλίματος σταθερότητας, ειρήνης και καλής γειτονίας των λαών και των κρατών της περιοχής μας.
Η πρώτη δημοσιογραφική συνάντηση στα πλαίσια της “Διαδικασίας Ρουαγιαμόν”, πραγματοποιείται σε μια πραγματικά κρίσιμη στιγμή για την περιοχή της Βαλκανικής. Ύστερα από μια πολύχρονη και πολυαίματη σύγκρουση ανάμεσα στους λαούς και τα ομόσπονδα κράτη της πρώην ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και ενώ φαινόταν ότι τα πράγματα έχουν πάρει μια κάποια τελική μορφή, η έξαρση της κρίσης στο Κοσυφοπέδιο αλλά και σε άλλες περιοχές της Ν.Α. Ευρώπης, όπως η παρατεινόμενη οξύτητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, η συνεχιζόμενη καταπάτηση ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων και οι διωγμοί δημοσιογράφων σε ορισμένες χώρες της περιοχής, έρχοντας να μας θυμίσουν πόσο ασταθής είναι η κατάσταση στην περιοχή μας. Είναι, έτσι, ανάγκη να βρεθούν τρόποι μείωσης των εντάσεων και να διαμορφωθεί κλίμα που θα συμβάλει στην σταθερότητα, στην ειρηνική συμβίωση και στην καλή γειτονία.
Δεν τρέφουμε, βέβαια, αυταπάτες ότι από την μια μέρα στην άλλη θα καταφέρουμε να αλλάξουμε αρνητικές συμπεριφορές των Μ.Μ.Ε. και αρκετών επωνύμων δημοσιογράφων που όλα αυτά τα χρόνια επιβάρυναν και συνεχίζουν να επιβαρύνουν το κλίμα, καλλιεργώντας την εχθρότητα μεταξύ των λαών και την ξενοφοβία μέσα στα κράτη της περιοχής μας.
Θεωρούμε όμως, χρέος των δημοσιογράφων και των συνδικαλιστικών μας ενώσεων να προσπαθήσουμε – και η προσπάθεια σημαίνει πριν από όλα εγρήγορση αλλά και εξασφάλιση προϋποθέσεων για να είναι η συμβολή μας θετική.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ορισμένες από τις βασικές προϋποθέσεις. Πάνω από όλα είναι η ελευθερία του δημοσιογράφου και η ανεξαρτησία του απέναντι σε κυβερνητικούς και εργοδοτικούς επηρεασμούς, ώστε με συνείδηση της επαγγελματικής και κοινωνικής ευθύνης του να πληροφορεί υπεύθυνα και απροκάλυπτα την κοινή γνώμη.
Η οργάνωση “Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα”, που μετέχουν στη συνάντηση μας, έχει καταγράψει τις περιοχές στις οποίες εμφανίζονται προβλήματα λογοκρισίας των Μ.Μ.Ε. και διώξεων των δημοσιογράφων και μας βοηθά να εντοπίσουμε τις εστίες ανελευθερίας.
Για να μπορεί όμως ο δημοσιογράφος να επιτελεί με αξιοπιστία αυτήν την αποστολή του θα πρέπει να κατακτήσει το αυτονόητο, που στις μέρες μας διαπιστώνουμε ότι είναι ζητούμενο, δηλαδή είναι επαγγελματικά επαρκής και ενημερωμένος. Αυτό σημαίνει συνεχής επιμόρφωση και αδιάλειπτη ενημέρωση, ώστε να είναι σε θέση να ελέγχει, να διασταυρώνει και να αξιολογεί τις πληροφορίες. Τρίτη προϋπόθεση είναι ο κοινωνικός έλεγχος των Μ.Μ.Ε. και η δημιουργία δικτύων αυτοπροστασίας των πολιτών, με πρωτοβουλία των δημοσιογραφικών ενώσεων, για την αντιμετώπιση των εκδηλώσεων κατευθυνόμενης πληροφόρησης και παραπληροφόρησης.
Τέλος, είναι αναγκαία η παραδοχή ορισμένων βασικών δεοντολογικών αρχών, που οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να τηρούν κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους και χωρίς την τήρηση των οποίων δεν μπορούν να είναι αξιόπιστοι. Δεν αρκεί η υιοθέτηση των διακηρύξεων για το απαραβίαστο των συνόρων, για τον σεβασμό των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων και για την αποφυγή κάθε μορφής απειλής ή χρήσης βίας, αν δεν προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε τους όρους της υπεύθυνης επαγγελματικής μας συμπεριφοράς. Έτσι, ώστε να προβάλλουμε όλα εκείνα τα στοιχεία που ενώνουν τους λαούς της Βαλκανικής χερσονήσου και να καταπολεμήσουμε ό,τι τους χωρίζει.
Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,
Είμαστε βέβαιοι ότι η συνάντησή μας δεν είναι μόνο επίκαιρη, αλλά μπορεί να αποβεί και ιδιαίτερα αποδοτική. Δεν θα πρέπει όμως να αρκεστούμε σ’ αυτό. Χρειάζεται να οργανώσουμε την συνέχειά της. Στις επόμενες συναντήσεις θα είναι χρήσιμο να αναζητήσουμε διαύλους επικοινωνίας με εκείνους τους κατόχους των Μ.Μ.Ε. που θα ήθελαν να ανταποκριθούν στην ανάγκη για την καλλιέργεια κλίματος αλληλοκατανόησης στην περιοχή και να διευρύνουμε τον κύκλο των δημοσιογράφων που με τη γραφίδα τους, όπως θα λέγαμε οι παλαιότεροι, θα συνεργήσουν ώστε να συγκροτήσουμε ένα κατά το δυνατόν περισσότερο αποτελεσματικό δίκτυο συμβολής και στήριξης της ειρηνικής συμβίωσης των λαών.
Με αυτές τις σκέψεις και τις προσδοκίες χαιρετίζω την συνάντησή μας και εύχομαι ευόδωση των προσπαθειών μας.